Sınıf Öğretmenlerinin Çokkültürlü Eğitime Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi

Özet

Çokkültürlü eğitim, öğrenme ortamlarında dil, din, etnisite, kültür, inanç, cinsiyet, engellilik durumu gibi bireysel farklılıkların dikkate alınarak ve yaşatılarak eğitim süreçlerinin düzenlenmesini gerekli kılan bir yaklaşım olarak ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmada, öğretmenlerin çokkültürlü eğitime yönelik görüş, deneyim ve uygulamalarının araştırılması amaçlanmaktadır.
Eğitim ve öğretim sürecine büyük ölçüde şekil veren öğretmenlerin görüşlerini, deneyimlerini ve süreç içindeki uygulamalarını bilmek ileride alınacak eğitimsel önlemlerin de temelini oluşturacaktır. Bu nedenle bu araştırmada çeşitli branşlardan birçok öğretmenin çokkültürlü eğitime dair görüş, deneyim ve uygulamalarının araştırılmasının alanyazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Alanyazındaki çalışmalar incelendiğinde, birçok araştırmanın öğretmen veya öğretmen adaylarının çokkültürlü eğitime ilişkin algı, tutum veya yeterliklerini belirlemeye yönelik nicel çalışmalar olduğu görülmektedir. Bu çalışma, hem öğretmenlerin çokkültürlü eğitime ilişkin görüşlerini nitel verilerle toplaması hem de öğretmenlerin çokkültürlü eğitim ortamlarının oluşturulmasına ilişkin deneyim ve uygulamalarını belirlemesi açısından alanyazındaki benzer çalışmalardan farklılaşmaktadır ve bu yönüyle ilgili alanyazın açısından önemli görülmektedir.
Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin çokkültürlü eğitime yönelik algıları farklı kültür, din, dil ve ırk kavramları üzerinde yoğunlaşmaktadır. Tüm öğretmenler çokkültürlü eğitimi öğrenciler açısından faydalı bulduklarını ve öğretmenlerin büyük bir çoğunluğu sınıf ortamında farklı kültürlerin varlığını tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Çalışmaya katılan öğretmenlerin büyük bir çoğunluğu çokkültürlü eğitimi gerekli görmektedir. Öğretmenlerin çoğu öğrenciyi tanımak için en önemli yolu aileler ile iletişim kurmak olarak görmektedir. Çalışmaya katılan öğretmenlerin neredeyse tamamı mevcut eğitim sisteminin kültürel farklılıklara sahip öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılamada yeterli olmadığını düşünmektedirler. Mevcut sistemin yetersiz ve eksik yanlarının giderilebilmesi için önerilerde bulunan öğretmenler en çok eğitimin tektipçi bakış açısından uzaklaşması, tüm öğrencileri ve ihtiyaçlarını kapsayacak yönde geliştirilmesi gerektiğinden bahsetmişlerdir. Öğretmenler eğitim programlarının, ders kitaplarının kültürel farklılıklara sahip öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz kaldığı, hâkim kültürün ağırlıkta olduğu farklılıkların ihmal edildiği bir eğitim sisteminin yeterli olmayacağı yönünde görüş belirtmişlerdir.
Anahtar Kelimeler: Çokkültürlülük, Farklılıklara Saygı, Erken Çocukluk Eğitimi.